Kürdîli hicazkâr makâmı dizisi, kararı, güçlüsü, seyri ve donanımı ile, makâma âit şarkılar ve diğer formdaki eserlerin; bütün bilgileri, sözleri, notaları ve video yorumları.
Kürdîli hicazkâr makâmı özellikleri
- Dizisi: Kürdi makâmı dizisinin, Rast perdesi üzerine göçürülmesiyle elde edilir.
- Durağı: Rast perdesidir.
- Seyri: İnicidir.
- Güçlüsü: Gerdaniye perdesidir. (İkinci derecede Çargâh)
- Yeden’i: Acem Aşiran perdesidir.
- Donanımı: Si, mi, lâ için küçük mücennep bemolü donanıma yazılır.
- Genişlemesi: Gerdaniye üzerindeki Kürdi veya Hicaz Dörtlüleri ile olur.
- Asma karar perdeleri: Asma karar perdesi olarak, en önemli perde, ana dizinin ek yerindeki Çargâh perdesidir. Yukarıda da belirtildiği gibi bu perde üzerinde Bûselik çeşnisiyle asma karar yapılır. Nevâ perdesi üzerinde Kürdi çeşnisiyle önemli asma kararlar yapılır.
- Çok parlak ve renkli nağmelerin yapıldığı makâmın seyri yapılırken, Gerdaniye üzerindeki Kürdi ve Hicaz’lı kalışlar, bu makâmın karakteristik özelliğidir.
- Dizinin diğer sesleri kullanılarak Neva’da Bayâti’li kalış yapılır. Ana dizinin sesleri kullanılarak Kürdi Dörtlüsünün sesleri ile Rast perdesinde karar verilir.
Makâmın seyri
İnici bir seyre sâhip olan Kürdîli hicazkâr makâmı seyrine, genellikle Tiz Durak (Gerdaniye) civarından başlanır. Hicazkâr makâmı gibi başlayan eserler de çoğunluktadır. Hattâ, Hicazkâr makâmının bütün dizisi icrâ edilebilir.