Şevk-u tarâb makâmı, eserleri ve notaları

Şevk-u tarâb makâmı özellikleri

  • Durağı: Acem Aşirân perdesidir.
  • Seyri: İnici – çıkıcıdır.
  • Dizisi: Makâm, Yerinde Sabâ makâmı dizisine, yerinde Acem Aşirân makâmı dizisinin, yâni Acem Aşirân perdesindeki Çargâh dizisinin eklenmesinden meydana gelmiştir. Bâzen Acem Aşirân dizisi yerine sadece Acem Aşirân’da Çargâh beşlisi eklenir.
  • Güçlüsü: Şevk-u Tarab makâmının giriş seyrinde Sabâ makâmı önemli bir yer tutar. Bu yüzden Sabâ makâmının güçlüsü olan Çargâh perdesi, Şevk-u Tarab makâmının birinci derecede güçlüsüdür. Bu perdede Zirgüle’li Hicaz çeşnisiyle yarım karar yapılır. İkinci mertebe güçlü, Sabâ makâmının karar perdesi olan Dügâh perdesidir. Bu perdede Sabâ dörtlüsüyle asma karar yapılır.
  • Asma Karar Perdeleri: Giriş seyrinde çok önemli bir yer tutan Sabâ makâmının bütün özellikleri, Şevk-u Tarab makâmında da geçerlidir. Dolayısıyla, en önemli asma karar perdeleri Segâh ve Dügâh perdeleridir.
  • Donanımı: Sabâ makâmı gibi, si için koma bemolü, re için bakiye bemolü donanıma yazılır.
  • Yeden’i: 1. çizgideki mi Hüseyni Aşirân perdesidir.
  • Genişlemesi: Makam, yapısı gereği, oldukça geniş bir seyir alanına sahiptir.

Makâmın seyri

Sabâ makâmı ile seyre başlanır. Bu makâmı meydana getiren çeşnilerde Sabâ makâmının bütün özellikleri gösterilerek gezinilir ve birinci mertebe güçlü Çargâh perdesinde Zirgüle’li Hicaz çeşnisiyle yarım karar yapılır.

Yine karışık gezinilerek, Dügâh perdesine kadar inilir ve bu perdede ikinci mertebe güçlü olarak Sabâ çeşnisiyle asma karar yapılarak Sabâ makâmı bitirilir. Daha sonra Acem Aşirân dizisine geçilip, bu makâmın da bütün özellikleri ve asma kararları belirtildikten sonra, Acem Aşirân perdesinde Çargâh çeşnisiyle tam karar yapılır.

Bir yanıt yazın