Türk sanat müziği bestekârlarımızdan Klarnet İbrâhim Efendi; hayâtı, besteleri, sitemde bulunan şarkılarının bütün bilgileri, sözleri, notaları ve video yorumları.
Hayâtı
Doğum yeri ve tarihi bilinmeyen, Klarnet İbrâhim Efendi, Ankara radyosunda, 1950’li yıllarda, keman sanatkârı olarak çalışan bestekâr, Nâci Tektel‘in babasıdır.
Klârnet sazının, Türk Mûsikîsi’ne dâhil olmasına zemin hazırlayan sanatkâr olarak ün yaptı. Aynı zamanda, tanbur da çalan, İbrâhim Efendi’den günümüze, on beş kadar eser ulaşmıştır.
Klarnet, ilk kez, 1800’lü yılların sonuna doğru, Türk Müziği icrâsında kullanılmıştır. Muzıka-i Hümayun’da icrâ edilen klarnetin, zamanla farklı alanlarda da icrâsı gerçekleşmiştir.
Klarnetin, ilk kez Türk müziğinde icrâ edilmesi, Klarnet İbrâhim Efendi tarafından gerçekleştirilmiştir.
Klarnet, ülkemizde icrâ edildiği ilk yıllarda, Askeri Muzıkalar ve Bandolarda yer almaktaydı. Klarnetin, Türk Müziğindeki uygulaması, pek kolay olmamıştır. Bunda, Türk Müziğinin tonal sistemi önemli etkendir. İbrâhim Efendi, Türk Müziğinin tonal sistemini, klarnete başarıyla uygulamıştır.
Tanbur da icrâ ettiği bilinen İbrâhim Efendi, klarneti, kendi çabasıyla öğrenmiştir.
Türk Müziğinde, klarnet icrâsının gerçekleştirildiği yıllarda, başka klarnet icrâcılarından da bahsedildiğini görmekteyiz. Bu klarnetçilerden bir tanesi, Kemençeci Vasil‘dir. Ancak Kemençe üstadı Vasil’in, klarneti Silivri’de bulunduğu dönemlerde, meyhâne alemlerinde, panayırlarda, köy düğünlerinde icrâ ettiği rivâyet edilmektedir.
Diğer bir isim de, Ramazan Bey’dir. Fakat klarnetin Türk Müziğinde yer alması ve kabul görmesini sağlayacak çalışmaların, ilk kez Klarnet İbrâhim Efendi tarafından yapıldığı bilinmektedir.
Klarnet İbrâhim Efendi’nin doğum tarihi, tespit edilmemiş olup, 1925 yılında, Bağdat’ta vefât ettiği bilinmektedir.
O dönemde, Türk Müziğinin, klarnet ile icrâ edilmesinden hoşnut olmayan bazı kesimler de vardı. Tanbûrî Cemil Bey‘in de, önceleri klarnetten pek hoşnut olmadığı bilinmektedir. Ancak, İbrâhim Efendi’nin, klarnet icrâsındaki üslubu ve klarnetten çıkardığı sesleri dinleyen Tanbûrî Cemil Bey’in, klarnete hayran kaldığı bilinmektedir.
Bu konuyla İlgili, Mesud Cemil‘in anlatımından
“Bir akşam, merhum hariciye muhassebecür Tevfik beyin damadı, Şerif Alizade Murat Bey’deydik. O zamanlar, fasıla iştirak etmek suretiyle, bir saz daha kazandıran, İbrâhim Efendi de oradaydı. Klarnet İbrâhim’i yakından tanıyan ve üslubunu beğenen, Fahri Kopuz‘un söylemi ile; Ben, üstada İbrâhim Efendi’ye gıyaben, takdim ettim.
Gayet güzel klarnet çaldığını söyledim. Bana cevaben, “Bunların nağmelerine karşı, kalbimde kal’a duvarı vardır” dedi. Fakat biraz sonra ahenge başladıktan sonra, İbrâhim Efendi’yi ima ederek, “Bu zat, bizim duvarı zorlamaya başladı” dediler. Bir ara, lavtayı eline alarak, “İbrâhim Efendi, buyrun sizinle, birkaç karşılama, köçek havaları çalalım” dedi.
İbrâhim Efendi, imtihanda muvaffak oldu. Üstad bu defa O’na, “İbrâhim Bey Efendi, sizin hakkınızda, su izanda bulunmuştum. Afedersiniz. Sazında bi hakkın mahirmişsiniz” dedi.
Tanbûrî Cemil Bey‘in de takdirini kazanan Klarnet İbrâhim Efendi’nin, klarneti, Türk Müziğine kazandırmakla berâber, sevilen bir saz olmasında da büyük emeği olmuştur.