28 Haziran 1909 tarihinde Sivas’ta dünyâya gelen, Türk folklor araştırmacısı, şair ve yazar Vehbi Cem Aşkun, Sivas kültürü ve halk edebiyatı üzerine yaptığı araştırmalarla tanınır. Sivas Sultanisinin ilk bölümünü ve İzmir Öğretmen Okulu’nu (1930) bitirdikten sonra, Merzifon’da ilkokul öğretmenliği yaptı.
Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nde yaptığı yükseköğrenimini (1938) ortaokul ve liselerde edebiyat öğretmenliği izledi. 1969 yılında emekliye ayrılan Vehbi Cem Aşkun, 1978 yılında vefat etmiştir.
Vehbi Cem Aşkun, yazı hayâtına 1929 yılında İzmir’de, Yeni Asır, Hizmet gazeteleri ve Fikirler dergisinde yayımlanan yazılarıyla başladı. Daha sonra Merzifon’da, Merzifon şairleri üzerine yaptığı bir inceleme ve halkevi adına çıkarttığı, “Taşan” adlı dergide yayımlanan yazılarıyla devam etti.
Merzifon tarihi üzerine de incelemelerde bulunan Aşkun, Sivas’a atandıktan sonra, halkevinde çalışmalarda bulundu. Kızılırmak ve Dört Eylül gazetelerinde, Sivas folkloru üzerine yazıları yayımlandı. Sivas kongresi ve Sivas şairleri üzerine, daha sonra kitap olarak yayımlanan araştırmalar yaptı.
Vehbi Cem Aşkun’un en önemli yapıtı, “Sivas Folkloru” adlı iki ciltlik kitabıdır. Bu kitabında Vehbi Cem Aşkun, Sivas tarihi ve geleneklerini, yerli sanatları ve atasözlerini, halk hikâyeleri ve deyimlerini, türkü ve şairlerini incelemiş ve bu kentin folklor ve kültürünün aydınlanmasına çalışmıştır. Folklor incelemeleri dışında, hece vezniyle yazılmış şiirleri ve hikâye, tiyatro, roman türlerinde fazla tanınmayan denemeleri vardır.
Başlıca yapıtları
İnceleme
- Bir Mekteplinin Hikâyesi, 1931
- Merzifon Şairleri, 1937
- Sivas Folkloru, 2 cilt, 1941-43
- Emrah, 1942
- Sivas Kongresi, 1945
- Ruhsati, 1945
- Fin Baba, 1947
- Sivas Şairleri, 1948
- Kurtulan Merzifon, 1956
- Duygu Dünyâsı Mevlânâ, 1970
- Halk Edebiyatında Yerme ve Güldürüler
Şiir
- Ulusal Duyuşlar, 1936
- Yayladan Sesler, 1943
- Göllerin Musikisi, 1949
- Geçmiş Günler
Roman: Kader, 1962
Kaynak: Türk ve Dünyâ Ünlüleri Ansiklopedisi, 9. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983
Not: Bu sayfadaki bilgileri ve şairimizin fotoğrafını paylaşan sayın Bülent Ütin‘e teşekkürlerimle. SB