Teoman Alpay, hayatı ve besteleri

1932 yılında Çanakkale’de dünyâya gelen Teoman Alpay, Ankara Radyosu’nun açtığı ud sınavını kazanarak, radyonun saz sanatçıları arasına katıldı ve Ankara Devlet Konservetuarunu bitirdi. Kendi dalında aşama kaydederek, genç yaşta Ankara Radyosu Türk Müziği Yayınları Şefi oldu. Bir ara da Erzurum Radyosu Müdürlüğü yaptı.

1980 yılındaTürk müziği alanında son 10 yılın en iyi bestecisi seçildi. Ruhsar Alpay’la evlendi ve bu evlilikten iki çocuğu oldu. 28 Nisan 1984 tarihinde 35. sanat yılını kutlayan Alpay, musikimizde hala güncelliğini koruyan ve uzun yıllarda dillerde düşmeyen bestelere imza attı.

Teoman Alpay’ın “Nasıl geçti habersiz, o güzelim yıllarım” isimli eseri 1972 yılının şarkısı seçilirken, sonraki yıllarda “Gökyüzünde yalnız gezen yıldızlar“, “Gurbet içimde bir ok her şey bana yabancı“, “Yalnız kalan ruhumun acısı çok derindir” eserleri yine dereceye girdi. 1997 yılında İstanbul FM dinleyicileri tarafından, Teoman Alpay’ın “Kalbimi kıra kıra” isimli eseri, en beğenilen eser seçildi ve Atatürk Kültür Merkezi’nde Altın Plaket Ödülü aldı.

Diyabet hastalığından 22 gün Çanakkale S.S.K. Hastanesi’nde tedavi altına alınan ve bir bacağı kesilen ünlü bestekar Teoman Alpay, 73 yaşındaydı. Durumunun ağırlaşması üzerine, hastanenin yoğun bakım ünitesine kaldırıldı ve 13 Şubat Pazar günü sabaha karşı vefat etti. Alpay’ın cenazesi 14 Şubat 2005 günü SSK Hastanesi’nden alınarak, Necippaşa Camisi’ne getirildi.

Sanatçı Sevim Sürer, yazdığı bir şiiri Alpay’ın tabutuna asarak, “Gökyüzünde yalnız gezen yıldızlar adlı eseri tam kendisine uygun bir eserdir. Çok yalnızlığını biliyorum. Hayâta dertli vedâ etti, onun için çok üzgünüm. Değerli bir sanatçıydı. Kendisini hastanede ziyaret ettiğim sırada bu dizeleri yazmıştım” diye konuştu.

Şehir mezarlığındaki törenin ardından sanatçı Aydın Çanakkaleli, Alpay’ın son vasiyetini yerine getirerek, mezarı başında klarnet çaldı. Cenaze törenine, Çanakkale Vali Vekili Yusuf Ziya İnce, AKP Milletvekili İbrâhim Köşdere, Belediye Başkan Vekili İbrâhim Uyanık, Prof. Dr. Ramazan Aydın, eşi Ruhsar Alpay ile diğer ilgililer ve vatandaşlar katıldı.

Samanyolu şarkısı tartışması

Önemli ölçüde kaynaklarda Teoman Alpay olarak geçen “Samanyolu” şarkısı bazı kaynaklarda Metin Bükey olarak geçiyor. Bu tarışmanın başlangıcı olarak olaya en yakın olan Müjde Ar “Annem ve annemin arkadaşı olan Teoman Alpay’la Fatih’teki evde beraber oturuyorduk.

Teoman Ağabey bir gün bir İzlanda şarkısı getirdi ve Türkçe söz yazması için anneme okudu. Annem, şarkıya hatırımda kaldığı kadarıyla “Sarı Güneş” gibisinden bir söz yazdı ama Teoman Ağabey beğenmedi. Sonra oturdu, kendisi bir söz yazdı ama bu sözleri İzlanda şarkısına koymaktan vazgeçti ve başka bir eser olarak besteledi. Samanyolu, böyle doğdu.

Teoman Ağabey’in şarkıyı, Vezüv marka gaz sobasının önüne taburesini çekerek elindeki udla ve çıplak ayakla bestelemesi hâlâ gözümün önündedir. Annem, o sırada güftedeki bazı kelimelere karşı çıktı ve ilk mısradaki güneş’i zorla koydurttu”.

Samanyolu şarkısı bütünleşmiş olan ünlü solist Berkant ise;

“1967 yılından beri bu tartışma yapılır. Metin Bükey bir gün bana “Çok güzel bir parça var, okur musun?” diye sordu. Ama ben ona hiçbir zaman “Bu parça sana ait mi?” diye sormadım. Çünkü bana parçayı getiren oydu.

Piyanist arkadaşımız Temkin ile biz parçayı beraber hazırladık. Şarkının düzenlemesi ve yorumu bana ait. Yani ortak bir çalışma var aslında ortada. Rahmetli Teoman’ın arkasından konuşmak gibi olmasın ama, Metin gitmiş bu şarkıyı noterden üzerine almış. Sonuçta kayıtlarda şarkı Metin Bükey’in üzerine noterden tasdikli olarak gözüküyor.”

Erkan Özerman:

“Şarkı Teoman Alpay’a aittir. Metin Bükey’in niye Samanyolu’ndan başka şarkısı yok da, Alpay’ ın Batı müziği ağırlıklı Samanyolu’na benzer 30’a yakın parçası var? Metin, Türkiye’de üç bilirkişi bulup parçayı üzerine aldı.

İşin en acı yanı ise, “O Lady Mary” adlı şarkının söz yazarı olarak plakta Patricia Carli’nin adının geçmesi. Rahmetli Teoman’ın sırtından çok para kazanan oldu ama, o rakısı ve şarkılarıyla yetindi.” Samanyolu şarkısının temasına bakacak olursak Teoman Alpay’ın karekterini görmek mümkün oluyor.

Zira “Sarmâşık gülleri”, “Buruk Acı”, “Kalbimi kıra kıra” ve daha bir çok Teoman Alpay şarkısının karekterine yakın olduğu görülmektedir. Fakat “Mühür kimdeyse muhtar odur” sözü ile yola çıkacak olursak, Samanyolu’ nun bestecisi belgesi Metin Bükey’e aittir. Bundan sonrasını sizin takdirinizde.

Teoman Alpay belgeseli