Kul Mehmet

Yaşamı açıklığa kavuşmamış halk ozanlarımızdan biri de, Kul Mehmet’tir. Kul Mehmet adı da, hemen bütün halk ozanlarında olduğu gibi, bir takma addır.

16. yüzyılda yaşamış Osmanlı Devlet adamlarından, Üveys Paşanın oğlu, Aydın vergi toplama memuru Mehmet Paşa’nın takma adıdır.

Mehmet Paşa, daha sonra Celali ayaklanmalarının bastırılmasıyla görevlendirilmiş ve vezirliğe (paşalığa) yükseltilmiştir. Ancak bazı belgelerde, ayaklanmanın bastırılması görevinin Mehmet Paşanın kethüdasına verilmesinden, bu göreve atandığı yılda, yani 1605 yılında ölmüş olabileceği sonucu çıkarılmaktadır.

Gizemciliğin çok yaygın olduğu yüzyıllarda, gizemcilik etkisiyle birçok gizemci halk ozanının Kul kimliğini kullandığı ortaya çıkmaktadır.

Bu bakımdan 17. yüzyılda yaşadığı ileri sürülen bir Kul Mehmet adlı halk ozanının da varlığı ileri sürülerek, elde bulunan Kul Mehmet’li şiirlerin tümünün Mehmet Paşanın mı, yoksa 17. yüzyılda yaşayan Kul Mehmet’in mi olduğu kesinlikle bilinmiyor.

Bu yüzden uzmanlar, Kul Mehmet adlı şiirlerin tümünü, bu takma adı kullanan Mehmet Paşa’nın sayma eğilimindedir. Ancak, “Be yarenler, yine evvel bahardır / Bülbül intizarlık kılar durmayıp” dizeleriyle başlayan şiirin, kesinlikle “Kul Mehmet” takma adını kullanan Mehmet Paşa’nın olduğu biliniyor.

Bir yanıt yazın