
Belirgin bir ritim ve usûl kalıbıyla örülü, sözlü ve sözsüz ezgiler şeklindeki kırık hava formu.
Kırık Hava Formu
Kırık havalar, ölçüsü ve özel bir tartımı olan ezgilerdir. Kendine özgü bir ritmik dengeye sâhiptir. Uzun havalar gibi doğaçtan değildir. Belli kalıpları bulunur.
Karadeniz türküleri: Karadeniz türkülerinde Tulum, zurna ve Karadeniz kemençesi türün çalgısal özelliğini gösteren çalgılardır. Bu türkülerin büyük kısmı, oyunlara eşlik etmek için okunur ve Karadeniz bölgesinde geçerlidir.
Konya Türküleri: Kâşık yöresi olarak bilinen Konya’da, bağlamayla berâber oyunlara eşlik olarak okunur.
Rumeli türküleri: Bu türkülerin bir kısmı oyunlara eşlik olarak okunur. Müzik icrâlarında bağlama, keman, kanûn, v.b. çalgılar kullanılır. Bu müzik tavrına Trakya tavrı da denir.
Teke yöresi türküleri: Teke yöresini kapsayan yerler; Burdur, Fethiye, Muğla, Denizli, Afyon, Isparta, Alanya ve Antalya’dır. Yörede beslenen keçinin erkeğine teke denilmektedir. Tekelerin zıplaması ve sıçramaları oyunlara yansımıştır.
Azeri türküler: Kars ve çevresinde genellikle icrâ edilir. Tar ve akordiyon en önemli çalgılardır. Ritm saz olarak koltuk davulu kullanılır.
Yozgat Türküleri: Bu türü belirleyen en önemli öğe, bağlamadaki, Yozgat tavrı olarak veya “sürmeli” olarak bilinen bir tavırla türkülerin çalınışıdır. Ayrıca seslendirmede yapılan triller ve gırtlak hareketleri ağız olarak da bu türe bir başka özellik kazandırır.
Kaynak: kulturturizm.gov.tr