Hayâtı
Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca, 1 Mart 1926 tarihinde Kilis’te dünyâya geldi. Babası Kilis’li Şair Yavaşca’zade Sezai Efendi’nin oğlu Hacı Cemil Efendi, Annesi Kınoğlu Kadri Efendi’nin kızı Enver Hanım’dır. Kilis Kemaliye İlkokulu ve Kilis Ortaokulu’nu bitirdikten sonra lise birinci sınıfı yatılı olarak Konya Lisesi’nde başlayıp, 2 ve 3. Sınıfları İstanbul Erkek Lisesi’nde tamamlayıp, 1945 yılında mezun oldu.
İstanbul Üniversitesi’ne giriş imtihanını kazanarak Tıp Fakültesine başladı. 1951 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olan Alâeddin Yavaşca, İstanbul Üniversitesi 1. Kadın Doğum Kliniğinde, Ord. Prof. Dr. Tevfik Remzi Kazancıgil’in yanında Haseki Hastanesinde ihtisasını yaptı ve 1955 yılında Kadın – Doğum Mütehassısı oldu.
Askeri hizmetini Kasımpaşa Askeri Deniz Hastanesi’nde yapan Yavaşca, sırasıyla, Zeynep Kamil Doğumevi, Taksim ilk yardım hastanesi, Şişli etfal hastanesi’nde baş asistanlık ve şef muavinliği görevlerini yapmış, 1969 yılında açılan Vakıf Gureba hastanesi şeflik imtihanına girmiş, imtihanı kazanıp o tarihten 1976 yılına kadar adı geçen hastanede kadın – doğum kliniği şefliği yaparak, bu hastanede olmayan doğum bölümünü kurmuştur.
1976 yılında da, boşalmış olan Haseki Hastanesi Kadın – Doğum Kliniği Şefliğine naklen atanmıştır. Bu süreler içinde birçok Kadın – Doğum Mütehassısları yetiştirmiştir. 1 Ekim 1985 tarihinde, aynı hastanenin Başhekimi olmuştur. Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca, 1980 yılında Birleşik Amerika Baltimor şehrindeki Johns Hopkins Üniversitesi Hastanesi’nde “İdarecilik ve Aile Planlama Kurslarını” bitirmiştir.
Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca’nın mesleki hayâtı esnasında Tıp Dünyâsı, Şişli Hastanesi Bülteni, Zeynep Kamil Hastanesi Bülteni, Vakıf Gureba Bülteni, Haseki Tıp Bülteni, Sağlık Bakanlığı Bülteninde yayınlanmış 54 bilimsel neşriyatı bulunmaktadır. Birçok Ulusal ve Uluslararası sempozyumlara katılmış ve bildiriler sunmuştur.
Sanat hayâtı
Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca’nın musiki hayâtı doğduğu ve ailece bağlı bulunduğu Kilis’te küçük yaşlarda başlamış, daha 8 yaşındayken o sıralarda Ortaokulda hoca olan Zihni Çelikalp’ten Batı Mûsikisi keman dersleri almış, İstanbul’a gittikten sonra, Saadeddin Kaynak, Münir Nureddin Selçuk, Dr. Suphi Ezgi, Hüseyin Sadeddin Arel, Zeki Arif Ataergin, Nuri Halil Poyraz, Refik Fersan, Mesud Cemil, Ekrem Karadeniz, Dede Süleyman Erguner, Dr. Selahaddin Tanur gibi üstadlardan istifadeler sağlamıştır.
İstanbul Belediye Konservatuarı, İleri Türk Musikisi Konservatuarı, İstanbul Üniversitesi Korosu gibi kuruluşlarda icra kabiliyetini ve musiki bilgisini geliştirdikten sonra, 1950 yılında açılan imtihanı kazanarak, İstanbul Radyosunda solist icracı olmuş, zamanla Türkiye Radyolarında ve T.R.T. bünyesinde Danışma, Denetleme ve Repertuar Kurullarında üyelik ve başkanlık dahil, önemli görevler almış.
1967 yılından bu yana solistliği yanında Koro Yöneticiliği de (Klasik Türk Musikisi Erkekler Korosu ve Beraber Şarkılar) yapmıştır. Ayrıca, belirli zaman aralıklarıyla Türkiye Radyolarına alınan stajyerlerin hocalığını yapmış ve onların sanatçı olmalarını sağlamıştır. Bu faaliyetlerinin dışında Milli Eğitim Bakanlığının “Türk Musikisi Araştırma,değerlendirme ve İnceleme Kurulunda, Devlet Planlama’nın 5. Beş yıllık Türk Musikisi Eğitimi Komisyonunda üyelik hizmeti vermiştir.
Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca, Türk musikisinde Devlete Bağlı ilk Konservatuarın kurucuları arasında yer almış, 1976 yılından itibaren Türk Musikisi Devlet Konservatuarının Yönetim Kurulunda ve Öğretim Kadrosunda çalışmıştır. Konservatuar Y.Ö.K. yasasıyla İstanbul Teknik Üniversitesine bağlandıktan sonra, teşkil edilen “Danışma Biriminde” yer almıştır.
Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca, Yüksek Öğretim Kurulu (Y.Ö.K.) Başkanlığının, 19 Mart 1990 tarihli yazısıyla İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Profesörlüğüne atanmış olup, sözü geçen konservatuar’ın Ses Eğitimi Bölüm Başkanlığı’nı sürdürmüştür. Ancak, yaş haddinden emekli olanlar için çıkartılan yasa dolayısıyla, 2005 yılı Nisan ayı sonunda İ.T.Ü. D.K.’dan ayrılmış ve Haliç Üniversitesi’nde göreve başlamıştır.
Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca’nın icracılığı yanında; 633 civarında Beste, Semai, Kar-ı Natık, Şarkı, Çeşitli Saz Eserleri (Peşrev, Saz Semai, Methal, Etüd), Marş, Divan, Çocuk Şarkıları, dini sahada da Mevlevi Ayini ve İlahi formunda besteleri vardır. Bestelerinin birçoğu radyo repertuarında yer almış, plak ve kasetlere okunmuştur. Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca, 1950’li yıllardan bu yana yurtiçi ve yurtdışı birçok konserler vermiş olup, her yıl İstanbul Sanat Festivali Programlarında da muntazaman yer almakta ve konserler vermektedir.
Yurtdışı verdiği konserler arasında iki defa Amerika Birleşik Devletleri’ne bazı kuruluşlarca davet edilmiş, bu iki davette 5 konser vermiştir. Bir kere de BBC’nin 1988 yılında Londra’da Quean Elizabeth Hall’de tertiplediği “Musiki Festivali”ne davet edilmiş, orada 3 konser vermiştir. Ayrıca Berlin’de, Köln’de, Hamburg’ta ve Aachen’da müteaddit konserler vermiştir.
Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca’nın bir uzun çaları (LP) 25 adet 78’lik taş plağı, 15 adet 45’lik plağı mevcuttur. Seçilmiş eserlerden 200’den fazla CD doldurmuştur. Türk Musikisi Vakfı’na 1 adet CD ve kaset, Kilis Kültür Vakfı’na (Kilis’imin Bağları) 2 CD ve VCD, Türk Kültürüne Hizmet Vakfı’na 4 CD’lik albüm, Cinuçen Tanrıkorur‘la beraber yaptığı CD’ler, Yapı Kredi Bankasının Kültür Bölümünün çıkarttığı solo ve yönettiği korolara ait CD’leri vardır. Kaynak: alaeddinyavasca.com
Not: Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca, 23 Aralık 2021 tarihinde 95 yaşında vefat etmiş ve Beşiktaş’taki Yahya Efendi Türbesi Haziresi’nde toprağa verilmiştir.
8 Haziran 2014 tarihinde, Pera Müzesinde düzenlenen ve solistliğini Bekir Ünlüataer‘in yaptığı Münir Nurettin Selçuk eserleri konserinde, Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın sâyesinde kendisiyle tanışmam.
Avni Anıl‘ın sunuculuğunu yaptığı Alâeddin Yavaşca belgeseli
Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca belgeselleri:
