Türkülerimizin kaynak kişileri, derleyenleri veya notaya alanlarından, Mehmet Özbek’in hayâtı ve ilgili türkülerimizin; bütün bilgileri, sözleri, notası ve video yorumları.
Hayâtı
Mehmet Özbek, 1945 yılında, Şanlıurfa’da dünyâya geldi. İlk ve orta tahsilini burada tamamladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde, Türk Dili ve Edebiyatı öğrenimi gördü.
Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde, “Urfa Türkülerinin Dil ve Anlatım Özellikleri” adlı teziyle, doktorasını tamamladı ve “edebiyat doktoru” ünvânını aldı.
Öğrencilik yıllarında, İstanbul Belediye Konservatuarının, Türk Müziği Nazariyatı Bölümü’ne de iki yıl devam ederek, Münir Nurettin Selçuk, Melahat Pars, Muzaffer Birtan, Şefik Gürmeriç, Halil Bedi Yönetken, Süheylâ Altmışdört ve Dürdane Altan gibi hocalardan ders aldı.
- 1966 yılında, T.R.T. kurumunun açmış olduğu sınavı kazandı ve İstanbul Radyosu’nda, Türk Halk Müziği Stajyer Sanatçı, 1969 yılından sonra da, sanatçı olarak çalışmalarını sürdürdü.
- 1977 yılında, aynı radyonun, Türk Halk Müziği ve Oyunları Şube Müdürlüğü,
- 1982 yılında, T.R.T. Müzik Dairesi, Türk Halk Müziği ve Oyunları Müdürlüğü görevlerine atandı.
- 1983 – 1995 yılları arasında, Hacettepe,
- 1998 – 2000 yılları arasında, Gazi,
- 2006 – 2007 ders yılında ise; Ankara Üniversiteleri Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümleri, Halk Bilimi Anabilim Dallarında, Türk Halk Müziği dersleri verdi.
- 1996 – 2002 yılları arasında, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Bilim Kurulu Üyesi olup, Müzik Perde ve Sahne Sanatları Kolu Başkanı olarak çalıştı.
- 1986 yılının Hazîran ayından başlayarak, kuruluşunu gerçekleştirdiği Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara Devlet Türk Halk Müziği Korosu’nun şefi olarak görevini sürdüren Mehmet Özbek,
- 2007 yılının Ekim ayında, kendi isteğiyle, bu kurumdan emekliye ayrıldı.
- 1966 yılından başlayarak, profesyonelce Türk Halk Müziği ses sanatçısı ve şefi olarak çalıştı.
- 1977 – 1986 yılları arasında, T.R.T. Türk Halk Müziği, Denetleme ve Repertuar Kurullarında da üye ve başkan olarak görev yaptı.
Mehmet Özbek, başta Urfa olmak üzere, Anadolu’da birçok yörenin ve yurt dışında; Irak, Azerbaycan, Yugoslavya ve Bulgaristan Türklerinin halk ezgilerini derledi. Sözlü ve sözsüz olmak üzere, bunların 300 kadarını T.R.T. repertuarına kazandırdı.
T.R.T. kurumunda bulunduğu dönemlerde, radyoda hazırladığı: ”Âşıklık Geleneği”, ”Türk Halk Çalgıları”, ”Türküler Ne Der”, ”Türkülerin Dünü Bugünü”, “Bilince Sevdiklerimiz”, televizyonda hazırladığı ”Yurdun Sesi” programıyla, o güne kadar radyo bünyesinde kullanılmayan; Tar, Kaval, Zurna, Tulum gibi çalgıları, ilk defa bir orkestra disiplini içinde kullanarak, Türk Halk Müziğinin, çalgı ve repertuar bakımından temel değerlerini ortaya koyup, alışıla gelmişin dışında yaptığı icrâlarla, bu müziğin zenginliğini ve evrenselleşmeye açık olduğunu vurguladı.
”Elimizden Obamızdan”, ”Kervan” adlı TV programlarıyla, yine o güne kadar yabancısı bulunduğumuz; Kazak, Kırgız, Özbek ve Türkmenlerin oyun ve müziklerinden örnekler vererek, Türk dünyâsının genişliğini ve bu alan içindeki, kültür birliğini vurgulamaya çalıştı.
Japonya, Suudi Arabistan, Yugoslavya, Irak, Almanya, Hollanda, Danimarka, İsveç, Mısır ve Azerbeycan olmak üzere, yurt dışında ve yurt içinde konserler vererek, Türk Halk Müziği’ni tanıttı.
Japonya’nın en büyük kültür kurumu olan, MİN – ON’un dâvetlisi olarak 1980 yılında gittiği Japonya’nın 10 şehrinde, Prof. Koizumi yönetiminde verdikleri açıklamalı konserlerle, başta Urfa türkü ve hoyratları olmak üzere, Türk halk müziğinin zengin ve orijinal değerlerini tanıttı.
Mehmet Özbek konserlerinin bazı ezgileri, Sony şirketi tarafından, LP haline getirildi. Yaptığı basın toplantısıyla, Türkleri ve onların kültürlerinin tanıtılmasını ve sevilmesini sağladı.
1987 yılında, Babil Festivali’nde, gerek, yönettiği koro, gerekse, yaptığı solo, dinleyicilerde büyük ilgi ve heyecan yarattı. Arap ve Türkmen gazeteleri, kendisinden ve korosundan büyük bir övgüyle bahsetti.
Altun hızma, Türkülerin Dilinden, Mum Kimin Yanan Kerkük, Yadigâr Türküler adlı albümleri, uzunçalarları ve 45’lik plakları, Folklor ve Türkülerimiz, Müzik Eğitimi, Türk Halk Çalgı Bilgisi, Türk Halk Müziği Terimleri Sözlüğü, Türkülerin Dili adlı kitapları da bulunan Mehmet Özbek’e, bu örnek hizmetlerinden dolayı, Haran Üniversitesi tarafından da, “Fahri Doktor” ünvânı verildi.
Kaynak: mehmetozbek.com