Türk sanat müziği bestekârlarımızdan Fehmi Tokay; hayâtı, besteleri, sitemde bulunan şarkılarının bütün bilgileri, sözleri, notaları ve video yorumları.
Hayâtı
1889 yılında, İstanbul’un, Üsküdar semtinde dünyâya gelen Fehmi Tokay’ın, babası, Sayıştay murakıbı Hüsnü Bey ve annesi, Harmanlık Mektebi müdiresi, Şadiye hanım’dır.
Üsküdar’daki, Ravza-i Terraki İlokulu’nu ve daha sonra ,ortaokulu ve liseyi, Toptaşı Askeri Rüşdiyyesi’nde okudu.
1907 yılında, bugün ki adı ile, Teknik Üniversite olan, Mühendishane-i Berri Hümayin’e gitti ve savaş yılları olması nedeniyle, ancak 1920 yılında mezun olabildi.
Kocaeli, Ankara, Bolu ve Çankırı gibi illerde, Bayındırlık Bakanlığı’na bağlı olarak, mühendis ve başmühendis olarak çalışan Tokay, 1938 yılında, köprüler dairesi, müdür yardımcılığına tâyin edildi. Bayındırlık Bakanlığı müşavirliği görevinde iken, emekliye ayrıldı.
Fehmi Tokay’ın, müzik hayâtı, çocuk yaşta başladı. İyi kanun çalan babasını çevresinde, Kemani Aleksan, Salih Efendi Ali Rıfat Çağatay ve Nevres bey gibi, o devrin değerli üstatları vardı. Hüsnü Bey, bunlarla bir araya gelir, meşk eder ve fasıllar geçerlerdi. Bu çevre, küçük Fehmi’nin, müzik zevkinin aşısı oldu.
Başta babası olmak üzere, Hadi Bey ve Rauf Yekta ile berâber, meşk yapmaya başladı. Yenişehirli Ferit Efendi’ den, edebiyat dersleri aldı. Çok güzel sesi olan ve güzel şarkı icrâ eden Tokay, nota bilmezdi. Bestelerini, Prof. Dr. Nevzat Atlığ ve Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca notaya alırdı.
Nâzik, kibar ve çevresinde çok sevilen Fehmi Tokay, yardımseverliği ile tanınırdı. Mûsikî repertuarına, fazla eser bırakmadı, fakat eserlerinin hepsinde, derin sanatsal yapı vadır.
Daha çok Hacı Arif Bey‘in etkisi altında kalmış ve hiç piyasa şarkısı yapmamıştır. Bestekârlığa, çoğu bestekârların, kompozisyonları bıraktığı yaşlarda başladı ve ilk eserini, 52 yaşında yaptı.
Tahir buselik makâmında ve Devr-i hindi olarak, 1941 yılında, ilk şarkısını besteledi. 1941 – 1945 yılları arasında, en verimli devrini yaşayan Tokay, bu zaman dilimi içinde, 69 eser besteledi.
1946 yılından, ölüm yılı olan 1959 yılına kadar ise, 30 eseri, müzik repertuarına hediye etti. Eserleri, günümüze kadar değerini korumakta olup, Bayati makâmında bestelediği, “Benzemez kimse sana” şarkısı, günümüzde, yediden yetmişe herkesin dilinde olmuştur.
Efsane sanatçı Müzeyyen Senar, son albümü olan, “Bir ömre bedel” CD’sinde, Türk Hafif Müziği solisti, Tarkan ile düet yaparak, icrâ etti ve genç kuşakların, Türk Sanat Müziği’ne ilgi duymalarında önemli rol aldı.
Fehmi Tokay, 23 Hazîran 1959 tarihinde, geçirdiği kalp krizi sonucunda, İstanbul’da hayâta gözlerini yummuştur.
Prof. Dr. Nevzat Atlığ anlatıyor
